Απίστευτη τραγωδία σημειώθηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου 16 Μαΐου 2020 στο Λουτράκι, καθώς εντοπίστηκαν μέσα σε σπήλαιο στην περιοχή Καρμπουνάρι από την ΕΜΑΚ τέσσερις άνθρωποι νεκροί.
Το σημείο μάλιστα ήταν δυσπρόσιτο που δυσκόλεψε ιδιαίτερα και την επιχείρηση των Αρχών για την ανάσυρση των τεσσάρων σορών.
Η επιχείρηση, στην οποία συμμετείχαν 21 πυροσβέστες με πέντε οχήματα, στήθηκε σε υπόγειο καταφύγιο στην περιοχή Καρμπουνάρι, όπου και εντοπίστηκαν νεκροί οι τέσσερις άνδρες ηλικίας από 34 έως 50 ετών και εν συνεχεία μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο Κορίνθου.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τοπικά ΜΜΕ οι άνδρες έψαχναν για λίρες και βρήκαν τραγικό θάνατο την ώρα που προσπαθούσαν να πυροδοτήσουν κάποιο εκρηκτικό μηχανισμό. Στο σημείο εντοπίστηκε, κατά πληροφορίες, και μια γεννήτρια η οποία προφανώς προκάλεσε τις θανατηφόρες αναθυμιάσεις. Μάλιστα, σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, κάποιοι εξ αυτών φέρεται να βρέθηκαν νεκροί ενώ ακόμα κρατούσαν τα καλώδια στα χέρια τους.
Τα υπόγεια γερμανικά καταφύγια στο Καρμπουνάρι Λουτρακίου
Τα γερμανικά αντιαεροπορικά υπόγεια καταφύγια στο Καρμπουνάρι Λουτρακίου κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1940 από τον γερμανικό στρατό, ανήκοντας στο ευρύτερο πλέγμα των γενικών οχυρώσεων της διώρυγας της Κορίνθου, αν και βρίσκονται σε απόσταση 1 – 1,5 km από αυτήν. Βρίσκονται σε βάθος 10-12 μέτρων περίπου, και πρόκειται για απλές κατασκευές με έναν ή δύο κεντρικούς θαλάμους και τις στοές πρόσβασης των κλιμακοστασίων που καταλήγουν στις δύο (για το κάθε καταφύγιο) εισόδους. Εγκαταστάσεις δεν υπάρχουν στο εσωτερικό τους, εκτός από αποχετευτικά πλακοσκεπή κανάλια στο δάπεδο, που χρησίμευαν για να απομακρύνουν τυχόν νερά για να μην πλημμυρίζουν οι χώροι.
Τα υλικά και ο τρόπος κατασκευής τους, ίδιος και για τα τρία καταφύγια, είναι χτιστές λιθοδομές στους τοίχους και αψιδωτό οπλισμένο σκυρόδεμα (μπετόν) στις οροφές στοών και θαλάμων. Ειδικά τα δύο πρώτα, διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση και προσφέρονται για αξιοποίηση, ως μνημεία της σύγχρονης πολεμικής ιστορίας της Ελλάδας. Επιπλέον να σημειώσουμε ότι στην ίδια περιοχή υπάρχουν κι άλλα καταφύγια τα οποία δεν έχουν ακόμη εξερευνηθεί.
Καταφύγιο Νο 1
Το επίπεδο δαπέδου των εισόδων βρίσκεται τρία (3) μέτρα χαμηλότερα της ελεύθερης επιφάνειας του εδάφους.
Το τρίτο καταφύγιο, μεγαλύτερο και σημαντικότερο από τα δυο πρώτα, βρίσκεται σε απόσταση 1.5 km από τα πρώτα που είναι στην ίδια τοποθεσία, και η κατάστασή του είναι σαφώς χειρότερη. Οι μεγαλύτερες ζημιές του είναι στα σκαλοπάτια, που φαίνεται ότι έχουν “ξηλωθεί” για επαναχρησιμοποίηση των υλικών, κάτι που συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό και στα άλλα δύο καταφύγια. Στο καταφύγιο αυτό, υπάρχουν δυο επιπλέον μικροί θάλαμοι δίπλα στην κατάληξη των κλιμακοστασίων (e, j), αλλά και μια διθάλαμη δεξαμενή ύδατος. Στη μια του είσοδο υπάρχουν χαραγμένα τα αρχικά ΘΗΔ πάνω από τη χρονολογία 1947, σημάδι μεταγενέστερης χρήσης του καταφυγίου, ενώ κοντά στην άλλη συναντάμε στο κλιμακοστάσιο μια σβάστικα κι έναν χριστιανικό σταυρό γραμμένα με κόκκινη μπογιά στον τοίχο, που μπορεί να έγιναν ίσως και από Έλληνες μετά την αποχώρηση των Γερμανών.
Οι είσοδοι των τριών καταφυγίων είναι ανοικτές και προσβάσιμες, με εξαίρεση τη μία του πρώτου καταφυγίου που είναι -όπως είδαμε- κατειλημμένη από μπάζα και ογκώδη απορρίμματα, και επίσης τη δεύτερη του τρίτου καταφυγίου, που είναι μεν ελεύθερη, αλλά βρίσκεται εντός ιδιόκτητου περιφραγμένου χώρου. Για τους λόγους αυτούς, για την προφύλαξη των καταφυγίων από βανδαλισμούς, αλλά και για την ασφάλεια των “επιπόλαιων” επίδοξων επισκεπτών, δεν θα γνωστοποιήσουμε τις ακριβείς τοποθεσίες των εισόδων.
Μεταπολεμική περίοδος και η (μεγάλη) ιδέα της αξιοποίησης
Μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων, τα καταφύγια ενδεχομένως να συντηρήθηκαν μερικώς (είναι ασπρισμένα) και να χρησιμοποιήθηκαν ως αποθήκες πολεμικού υλικού από τον ελληνικό στρατό, χρήση που πρέπει να είχαν -ειδικά τα δύο πρώτα- και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι τοπικοί παράγοντες επιθυμούν την τουριστική ανάδειξη των δύο γειτονικών καταφυγίων, γεγονός που μπορεί να αναβαθμίσει την περιοχή, προσελκύοντας λάτρεις της στρατιωτικής ιστορίας και του εναλλακτικού τουρισμού.
Τα γερμανικά πολυβολεία στον Ισθμό για την προστασία της διώρυγας
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου οι Γερμανοί κατασκεύασαν διάφορα στρατιωτικά τεχνικά έργα στην ευρύτερη περιοχή του Ισθμού, στα οποία περιλαμβάνονται τα προηγούμενα υπόγεια καταφύγια, αλλά και η «γερμανική οδός» που διατρέχει την τοποθεσία σχεδόν παράλληλα με τη διώρυγα. Για να εξασφαλίσουν δε τον έλεγχο του κομβικού θαλάσσιου περάσματος του Ισθμού, κατασκεύασαν αρκετά οχυρωματικά έργα εκατέρωθεν της διώρυγας, από τα οποία σήμερα σώζονται μερικά πολυβολεία και λίγες ακόμη θέσεις.
Σε κάποια από τα πολυβολεία εντοπίζονται επιγραφές Ελλήνων στρατιωτών και αξιωματικών εκείνης της εποχής, καθώς μετά την αποχώρηση των Γερμανών είναι βέβαιο ότι χρησιμοποιήθηκαν κατά τον εμφύλιο και μετέπειτα από τον ελληνικό στρατό, όπως εξάλλου και τα καταφύγια. Σε κάποιους τοίχους λοιπόν, αναγράφονται με μολύβι οι ημερομηνίες 22, 23 και 24/1/1945, αλλού χαραγμένη η επιγραφή ΕΛΑΣ 1941, και αλλού οι υπογραφές δύο μικρών αδελφών ΧΒΓ και ΑΒΓ 1946, ετών 12, που δε γνωρίζουμε πώς και γιατί γιατί μπορεί να βρίσκονταν εκεί…
Πηγή: Αστική Σπηλαιολογία