Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης
Δικηγόρος Αθηνών
Πέρα από την απόφαση της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας,το “μαύρο” στους τηλεοπτικούς σταθμούς,θα επιφέρει χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων,σε μία εποχή οικονομικής κρίσης και θα πάψει η δημοκρατική πολυφωνία. Αυτός ο νόμος στην ουσία,παρουσιάζει πρόβλημα δημοκρατίας.Σοβαρές ενστάσεις εκφράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς την ελληνική κυβέρνηση σχετικά με τους χειρισμούς στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών.Ο αρμόδιος Επίτροπος. Γκ. Έντινκερ, αφήνει να εννοηθεί με επιστολή του, πως η Ελλάδα ενδέχεται να βρεθεί κατηγορούμενη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας κατά το παρελθόν -και μάλιστα δυο φορές- για την υπόθεση της ΕΡΤ είχε αποφανθεί πως το μοναδικό αρμόδιο όργανο για οποιαδήποτε αλλαγή στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο είναι το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο.Η άσκηση κατά το άρθρο 15 του Συντάγματος ελεγκτικής αρμοδιότητας απευθείας από τα κυβερνητικά όργανα ή από όργανα εντεταγμένα στο πλαίσιο της διοικητικής ιεραρχίας προκαλεί εντονότατες αμφισβητήσεις ως προς τον σκοπό και τις σφαίρες επιρροής που θέλει να δημιουργήσει η εκάστοτε κυβέρνηση. Για αυτό με τα άρθρα 15 παρ. 2 και 101. Α κατοχυρώθηκε συνταγματικώς η λειτουργία της ανεξάρτητης αρχής του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Το άρθρο 2 παρ. 4 του Νόμου 4339/2015(νόμος Παππά) ορίζει ότι με απόφαση του υπουργού στον οποίο ανατίθενται εκάστοτε οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, έπειτα από αιτιολογημένη γνώμη του ΕΣΡ και δημόσια διαβούλευση, καθορίζεται ο αριθμός των δημοπρατούμενων αδειών παρόχου περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης ανά κατηγορία εμβέλειας.Το Σύνταγμα της Ελλάδος,που ορίζει ότι μοναδικό αρμόδιο όργανο είναι το ΕΣΡ και όχι ο υπουργός,υπερισχύει κάθε διάταξης του κοινού νομοθέτη.Όμως,ΕΣΡ ουσιαστικά δεν υφίσταται,αφού έχει λήξει η θητεία των μελών του και δεν έχουν αντικατασταθεί. Θέμα υφίστασται και με τον αριθμό των αδειών που αποφάσισε η κυβέρνηση και περιορίζονται σε τέσσερις τηλεοπτικές αδείες.Δηλαδή με βάση ποιά κριτήρια επελέγει ο αριθμός τέσσερα και εάν αυτό συνάδει με το δικαίωμα ενημέρωσης των πολιτών από πολλά μέσα ενημέρωσης, συνάδει με την δημοκρατική πολυφωνία.
Εάν οι δικαστές ψηφίσουν υπέρ της συνταγματικότητας του νόμου, καθώς δεν υπήρχε ΕΣΡ και ως εκ τούτου οι αρμοδιότητες «εκχωρήθηκαν» στον υπουργό επικρατείας,τότε δεν υφίσταται θέμα αλλαγής του νόμου.
Εάν οι δικαστές δώσουν μία παράταση μηνών στην κυβέρνηση προκειμένου να συσταθεί το ΕΣΡ και στη συνέχεια να επανέλθει η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για να κρίνει το θέμα,τότε η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για την συγκρότηση σε σώμα του ΕΣΡ , οι μεν νέοι καναλάρχες θα πρέπει να αναμένουν την νεότερη απόφαση του ΕΣΡ, οι δε υφιστάμενοι τηλεοπτικοί σταθμοί θα λειτουργούν σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας.
Εάν οι δικαστές έχουν ψηφίσει υπέρ της αντισυνταγματικότητας του νόμου, λόγω της συνταγματικής επιταγής που προβλέπει πως αρμόδιο για την ρύθμιση του τηλεοπτικού τοπίου και της χορήγησης των αδειών είναι μόνο το ΕΣΡ,τότε η κυβέρνηση οφείλει να καταργήσει το νόμο. Εάν η ολομέλεια του ΣτΕ ψηφίσει για μεγαλύτερο αριθμό τηλεοπτικών αδειών,η κυβέρνηση οφείλει να συμορφωθεί στην απόφαση του ΣτΕ και να χορηγηθούν περισσότερες αδείες,με βάση την απόφαση.
Εάν ο επίμαχος νόμος Παππά κριθεί συνταγματικός, τότε οι δικαστές θα προχωρήσουν στο επόμενο θέμα που έχουν θέσει οι τηλεοπτικοί σταθμοί και είναι ο αριθμός των τηλεοπτικών αδειών. Δηλαδή εάν νόμιμα χορηγήθηκαν μόνο τέσσερις άδειες και με ποια κριτήρια προσδιορίστηκε ο αριθμός τέσσερα.
Στην περίπτωση κατά την οποία ο νόμος Παππά κριθεί αντισυνταγματικός, τότε οι δικαστές δεν θα προχωρήσουν στο ζήτημα του αριθμού (4) των αδειών που χορηγήθηκαν.
Η Κομισιόν ζητά άμεσα εξηγήσεις από την ελληνική κυβέρνηση καθώς εκτιμούν ότι η επιχειρειται να χειραγωγηθεί η Ανεξάρτητη Αρχή που ρυθμίζει την τηλεοπτική αγορά κατά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας, αμφισβητείται η δημοπράτηση του φάσματος που ανατέθηκε στη Digea και δεν αποκλείεται να οργανώνεται η συγκέντρωσή εξουσιών και κανονιστικών αρμοδιοτήτων στα χέρια κυβερνητικών στελεχών αντί των ανεξάρτητων αρχών που προβλέπει το Σύνταγμα.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος τονίζει ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης οδηγούν στο να ωφεληθεί η κρατική τηλεόραση.