Να… διεθνοποιήσει ένα ζήτημα που έχει κλείσει εδώ και σχεδόν 70 χρόνια, όπως είναι αυτό των «περιουσιών» των Τσάμηδων της Θεσπρωτίας που εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα ως συνεργάτες των ναζί, επιχειρεί πλέον η αλβανική πλευρά, παίρνοντας «πάσα» από την πρόσφατη αναφορά του Ευρωπαίου επιτρόπου Γιοχάνες Χαν στο συγκεκριμένο θέμα.
Απλώς «επιπόλαιη» ή κατά άλλους «δόλια» και σε κάθε περίπτωση «απαράδεκτη», η κίνηση του Αυστριακού επιτρόπου αρμόδιου για τη Διεύρυνση να εντάξει… γραπτώς (πράγμα σημαντικό καθότι scripta manent) μεταξύ των προς επίλυση ελληνοαλβανικών εκκρεμοτήτων και το ζήτημα των Τσάμηδων έμελλε να ρίξει νερό στον μύλο του αλβανικού αλυτρωτισμού.
«Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να αφαιρεθεί το θέμα (σ.σ. το Τσάμικο) από την ατζέντα των Βρυξελλών, γιατί είχαμε επιβεβαίωση από εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εγώ προσωπικά διάβασα με συμπάθεια την αντίδραση του επιτρόπου Χαν» δήλωσε ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι, επικαλούμενος ως «επιβεβαίωση» την απάντηση που είχε δώσει ο Χαν σε ερώτηση της ευρωβουλευτού της ΝΔ κυρίας Σπυράκη.
Μιλώντας στην αλβανική τηλεόραση, ο κ. Μπουσάτι προχώρησε μάλιστα ακόμη παραπέρα υποστηρίζοντας ότι το Τσάμικο είναι ένα από τα «ανοιχτά ζητήματα» που συζητούνται, μέσω non papers, μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας. Τα επίμαχα non papers φέρονται, σύμφωνα με τον Αλβανό ΥΠΕΞ, να «έχουν κάνει γύρους διαβουλεύσεων και με άλλους βασικούς εταίρους». Η αλβανική πλευρά έχει ήδη καταθέσει τα δικά της σχετικά έγγραφα προς την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι και τον επίτροπο Χαν. Επικαλούμενος μάλιστα «πληροφορίες», ο κ. Μπουσάτι υποστήριξε ότι και η ελληνική πλευρά έχει προχωρήσει σε ανάλογες κινήσεις.
«Η Ελλάδα δεν συζητά θέμα ”Τσάμικου”, ούτε διαπραγματεύεται με τρίτους αποφάσεις ελληνικών δικαστηρίων σε βάρος όσων συνεργάστηκαν με τον Γερμανό κατακτητή» ήρθε άμεση η απάντηση της Αθήνας. Με ανακοίνωση που εξέδωσε χθες το απόγευμα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών διευκρινίζει ότι «πράγματι, η Ελλάδα πρότεινε στην Αλβανία τη διαπραγμάτευση σειράς θεμάτων που είναι ανοικτά ανάμεσα στις δύο χώρες», χωρίς ωστόσο να συμπεριλάβει σε αυτά θέμα Τσάμηδων. «Η αλβανική πλευρά το επιθυμούσε και το ζήτησε. Η ελληνική πλευρά δεν το αποδέχτηκε» ξεκαθαρίζει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Οσο για το επίμαχο ελληνικό non paper, σε αυτό η Αθήνα ξεκαθαρίζει ότι «σε καμία περίπτωση δεν προκύπτουν δικαιώματα για τους λεγόμενους Τσάμηδες».
Ο Ν. Κοτζιάς
Μιλώντας νωρίτερα προχθές το πρωί στον Ρ/Σ «ALPHA», ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς είχε επίσης ξεκαθαρίσει το θέμα. «Για την Αλβανία ετοίμασα ένα non paper πριν πέντε μήνες, στο οποίο τους πρότεινα να καθίσουμε να κουβεντιάσουμε τα προβλήματα που είναι ανοιχτά την τελευταία 50ετία. Εκείνοι μου έκαναν μια αντιπρόταση. Στην αντιπρόταση αυτή συμπεριέλαβαν και το Τσάμικο. Εμείς κατηγορηματικά είπαμε ότι αυτό δεν είναι αντικείμενο προς συζήτηση, διότι βρίσκεται έξω από τη διαπραγμάτευση. Εκείνοι θέλουν· εμείς δε θέλουμε· δεν το διαπραγματευόμαστε… Τους Ευρωπαίους απλώς τους ενημερώσαμε, ουδέποτε τους βάλαμε να διαμεσολαβήσουν…».
Το «παναλβανικό μανιφέστο» του Ράμα και τα «όπλα» της Ελλάδας
Ο Αλβανός υπουργός Εξωτερικών, Ντιτμίρ Μπουσάτι, το δήλωσε απερίφραστα μιλώντας -σύμφωνα με το himara.gr- στον τηλεοπτικό σταθμό «Report TV»: η κυβέρνηση του Εντι Ράμα είναι η πρώτη που «θέτει επισήμως το θέμα των Τσάμηδων» εντάσσοντάς το στο κυβερνητικό της πρόγραμμα.
Και πράγματι, ειδικά μέσα στο 2016, η αλβανική κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να επαναφέρει το συγκεκριμένο θέμα, άλλες φορές προσφέροντας κάλυψη στις προκλήσεις των Τσάμηδων (στην ανάρτηση πανό με το οποίο κατηγορούσαν την Ελλάδα για γενοκτονία, στον αγώνα Ελβετίας-Αλβανίας του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος τον περασμένο Ιούνιο), κι άλλες φορές προκαλώντας η ίδια. Το PDIU τυγχάνει άλλωστε εταίρος στην κυβέρνηση.
Στις αρχές του περασμένου Ιουνίου, παραμονές της επίσκεψης Κοτζιά στα Τίρανα, ο Ράμα είχε εκφωνήσει ένα «παναλβανικό» μανιφέστο αλυτρωτισμού από το βήμα συνεδρίου του τσάμικου κόμματος PDIU με θέμα τη «Δικαιοσύνη στην Τσαμουριά». Ο Αλβανός πρωθυπουργός είχε τότε χαρακτηριστικά διακηρύξει ότι «τον πρώτο βωμό του ο Δίας τον είχε στις ιερές βουνοπλαγιές της Τσαμουριάς». Ως προς τα δεδομένα των ελληνοαλβανικών διαπραγματεύσεων τώρα… Κοτζιάς και Μπουσάτι δηλώνουν μεν διατεθειμένοι να συζητήσουν αλλά σε διαφορετικές βάσεις και με διαφορετική ατζέντα.
Κατά την τελευταία τους συνάντηση τον περασμένο Ιούνιο, ο μεν κ. Κοτζιάς είχε προκρίνει μια διάρθρωση 5+5 θεμάτων από κάθε πλευρά, ενώ ο κ. Μπουσάτι έχει μιλήσει για 3 ομαδοποιημένα «καλάθια» εκκρεμοτήτων στις οποίες είχε εντάξει και το τσάμικο. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι σαφές ότι δεν μπορούν να υπάρξουν μεγάλα περιθώρια για συγκλίσεις. Η ελληνική πλευρά δεν θέλει να ασκήσει βέτο στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας. Ενδεχομένως ωστόσο να μην έχει άλλη επιλογή εάν οι αλβανικές προκλήσεις κλιμακωθούν.
