Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών -Συνταγματολόγος-Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα.
Ο νόμος 4322/2015 Παρασκευόπουλου, δεν οδήγησε στην αποσυμφόρηση των φυλακών, αλλά είχε ως αποτέλεσμα να αφεθούν ελεύθεροι και να κυκλοφορούν ανάμεσα μας ,εγκληματίες και επικίνδυνοι κακοποιοί, καθώς έδινε το δικαίωμα στους κρατούμενους να επικαλούνται λόγους υγείας (με πλαστά σε πολλές περιπτώσεις πιστοποιητικά) και να αποφυλακίζονται εύκολα. Με το νόμο Παρασκευόπουλου, απλοποιήθηκε η διαδικασία χορήγησης αδείας σε κρατούμενους, οι οποίοι είχαν καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα. Κατά την εφαρμογή του νόμου Παρασκευόπουλου, διαπιστώθηκαν πολλά πλαστά πιστοποιητικά υγείας, τα οποία οδήγησαν στην απελευθέρωση κρατουμένων και η παράνομη εισαγωγή αντικειμένων και ναρκωτικών στα καταστήματα κράτησης. Ο Ποινικός κώδικας τροποποιήθηκε από την νέα κυβέρνηση, αλλά με βάση το Σύνταγμα της χώρας, δεν επιτρέπεται η δυσμενέστερη αναδρομική ισχύ νόμου και έτσι εφαρμόζεται μονάχα, για αδικήματα που τελούνται στο εξής, από εδώ και πέρα.
Με τον νέο Ποινικό Κώδικα, η αποφυλάκιση ισοβιτών, θα γίνεται μετά από 22 χρόνια και όχι μετά από 17 χρόνια. Δικαίωμα να αιτηθούν την αποφυλάκιση τους, υπό όρους, θα έχουν με τις νέες διατάξεις στο άρθρο 110Α του Ποινικού Κώδικα, οι ισοβίτες μετά από 22 έτη. Οι άδειες κρατουμένων, θα περιορίζονται σε περιπτώσεις σοβαρών λόγων υγείας, όπου θα ελέγχεται η εγκυρότητα των πιστοποιητικών (ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο των πλαστών πιστοποιητικών κατ’ εφαρμογή του νόμου Παρασκευόπουλου). Για το αδίκημα της απόδρασης κρατουμένου, προβλέπεται ποινή φυλάκισης τριών ετών για σωφρονιστικούς ή άλλους υπαλλήλους ή αστυνομικούς που βοήθησαν στην απόδραση. Προβλέπεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών για τον βιασμό, δέκα ετών για κλοπή από δύο ή περισσότερους, ισόβια σε οδηγούς που προκαλούν θάνατο από επήρεια αλκοόλ, τρία έτη για απειλές μέσω διαδικτύου, τρία έτη για παράνομη είσοδο σε δημόσιο κτίριο, κάθειρξη δέκα ετών για ρίψη μολότοφ, κάθειρξη δέκα ετών για δωροδοκία- δωροληψία δημοσίου υπαλλήλου ή υπαλλήλου σε οργανισμό που εποπτεύει το κράτος κ.α..
Ο νόμος 4322/2015 Παρασκευόπουλου για την αποσυμφόρηση των φυλακών,δεν εξαιρούσε βιαστές,τρομοκράτες ή βαρυποινίτες,οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι,προκαλώντας ποικίλα ερωτήματα. Ο συγκεκριμένος νόμος τέθηκε σε εφαρμογή τον Απρίλιο του 2015. Πολλοί έσπευσαν να κάνουν χρήση του ευνοϊκού νομοθετικού πλαισίου ,με συνέπεια να έχουν αποφυλακιστεί χιλιάδες κρατούμενοι. Έως το τέλος του Απριλίου 2016 ο αριθμός τους ανήλθε στους 3.000 και πρόκειται για τη μαζικότερη αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών καταστημάτων της χώρας την τελευταία δεκαετία. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, αυτός ο νόμος έδωσε τη δυνατότητα σε σκληρούς ποινικούς κρατουμένους να δουν την «έξοδο» των φυλακών. Γι’ αυτόν τον λόγο δικαστικοί κύκλοι, από την έναρξη της εφαρμογής του, ήταν επιφυλακτικοί, ιδίως για τη διάταξη που αφορά τις ποινές άνω των 10 ετών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, την 16η Απριλίου 2015 ο αριθμός των κρατουμένων ανερχόταν σε 11.569, ενώ την 16η Δεκεμβρίου 2015 σε 9.632. Η συνολική μείωση του αριθμού τους το πρώτο οκτάμηνο εφαρμογής του νόμου, ανέρχεται δηλαδή σε 1.937 κρατουμένους. Παράλληλα, ο συγκεκριμένος νόμος δίνει τη δυνατότητα αποφυλάκισης με «βραχιολάκι» και σε ισοβίτες με αναπηρία άνω του 80%, αλλά και για όσους είναι κρατούμενοι με ποσοστό αναπηρίας (67%-80%). Επίσης, προβλέπει τη συντομότερη απόλυση φιλοξενούμενων αλλοδαπών κρατουμένων. Σε αυτήν την κατηγορία υπάγονται 684 άτομα, τα οποία αποφυλακίστηκαν τους τελευταίους μήνες. Επίσης, απολύθηκαν και 31 ανήλικοι κρατούμενοι.
Μετά το σάλο που έχει προκαλέσει η υπόθεση βιασμού και δολοφονίας μιας 19χρονης στην Γερμανία από αφγανό υπήκοο με ποινικό παρελθόν στη χώρα μας, δικαστές διευκρινίζουν ότι η αποφυλάκιση έγινε με βάση, τον ισχύοντα νόμο, που ψηφίστηκε το 2015, επί υπουργίας Νίκου Παρασκευόπουλου.
Προβλεπόταν ειδικότερα, η απόλυση υπό όρο με την συμπλήρωση του ενός δέκατου για ποινές έως τρία έτη, του ενός πέμπτου για ποινές έως πέντε έτη, των δύο πέμπτων για ποινές έως δέκα έτη καθώς και η μείωση του ελάχιστου χρόνου έκτισης για ποινές άνω των δέκα ετών. Επίσης είχε μειωθεί το ελάχιστο όριο που απαιτείται για την απόλυση υπό όρο των κρατουμένων με ποινή ισόβιας κάθειρξης. Απόλυση υπό όρους για κρατουμένους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, 67% και άνω και με ποσοστό 50% και άνω, με ειδικές διαβαθμίσεις, εφόσον διακριβωθεί ότι η παραμονή τους στο κατάστημα κράτησης καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερής, λόγω της κατάστασης της υγείας τους. Προέβλεπε τον ευεργετικό υπολογισμό ημερών ποινής για κρατουμένους που συμμετέχουν σε πρόγραμμα ψυχικής απεξάρτησης από ναρκωτικά με στόχο να υποστηριχθεί η θεραπευτική τους προσπάθεια. Προέβλεπε αναστολή εκτέλεσης της ποινής για πράξεις που τελέστηκαν πριν την έναρξη της θεραπευτικής προσπάθειας με την εισαγωγή σε θεραπευτικό πρόγραμμα. Συντομότερη απόλυση φιλοξενούμενων αλλοδαπών: απολύθηκαν 684 (την 16η Απριλίου «φιλοξενούνταν» 485 ενώ την 1η Δεκεμβρίου 50).Απόλυση ανηλίκων (κάτω των 18 ετών): απολύθηκαν 31 (την 16η Απριλίου κρατούνται 22 την 1η Δεκεμβρίου κρατούνται 9).
Ο νόμος Παρασκευόπουλου προέβλεπε «ευνοϊκές διατάξεις» για όλους ανεξαιρέτως, αφού ουσιαστικά άνοιγε την πόρτα εξόδου ακόμα και σε ισοβίτες αν πληρούν κάποια κριτήρια – κυρίως υγείας.
Πριν ψηφιστεί ο νόμος, όσοι είχαν μεγάλες ποινές θα έπρεπε να έχουν εκτίσει, πέρα από το 1/3 της ποινής τους, απαραιτήτως επτά χρόνια εργασίας μέσα στις φυλακές αλλά και να πληρούν μια σειρά από κριτήρια. Ο «νόμος Παρασκευόπουλου» ήρθε όμως να καταργήσει τα όποια αυτά εμπόδια αφού δεν είναι απαραίτητο πλέον ούτε να έχει εργαστεί εντός φυλακών αλλά ούτε επηρεάζουν σε κάτι τα πειθαρχικά παραπτώματα στα οποία μπορεί να έχουν υποπέσει (ακόμα και η προσπάθεια απόδρασης ή η χρήση βίας προς άλλο συγκρατούμενο ή φύλακα).
Τέλος, κατά την εφαρμογή του νόμου Παρασκευόπουλου, πολλοί κρατούμενοι χρησιμοποίησαν πλαστά πιστοποιητικά υγείας, προκειμένου να αποφυλακιστούν και ο νέος Ποινικός Κώδικας αφορά τα αδικήματα που θα λάβουν χώρα στο εξής, αφού δυσμενέστερη αναδρομική ισχύ νόμου δεν επιτρέπεται.
