Σε ειδική τελετή στο υπουργείο, ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, συνεπικουρούμενος από τον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας Κωνσταντίνο Τσουβάλα, παρέδωσε στον Υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά σειρά κατασχεμένων αρχαίων και θρησκευτικών αντικειμένων.
Οι απομαγνητοφωνημένες δηλώσεις τους:
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας:
Κύριε Υπουργέ, με δικαιολογημένη υπερηφάνεια παραδίδουμε σήμερα στα χέρια σας, σε σίγουρα χέρια, στα χέρια των εκπροσώπων του πολιτισμού στη χώρα μας, τα κειμήλια αυτά της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που βρέθηκαν από την Ελληνική Αστυνομία σε δύο ξεχωριστές αστυνομικές επιχειρήσεις αυτές τις μέρες, μια στην περιοχή των Πατρών και μια στην περιοχή των Ιωαννίνων.
Το χρυσό στεφάνι που είδατε πριν, ανεκτίμητης αξίας, της εποχής των ελληνιστικών χρόνων, τα νομίσματα, τα υπόλοιπα αντικείμενα, τα αρχαία και τις δύο εικόνες, νεότερης εποχής αλλά πάλι πολύ μεγάλης αξίας, είναι, θεωρούμε, αυτές οι επιτυχίες κατά της αρχαιοκαπηλίας μια σημαντική επιτυχία του Υπουργείου μας και μια ακόμη επιτυχία για την εξάρθρωση διεθνών κυκλωμάτων και την ανάκτηση σημαντικών θησαυρών.
Οι προσπάθειες αυτές βρίσκουν διεθνή απήχηση με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη εκλογή της χώρας μας στο εκτελεστικό συμβούλιο της UNESCO και η Ελληνική Αστυνομία, φορέας και όργανο διατήρησης και προστασίας της ιστορικής μας μνήμης, θέλει να μετέχει του πολιτιστικού γίγνεσθαι και γι’ αυτό θεωρούμε πολύ σημαντική την παρουσία σας σήμερα με την ευκαιρία της παράδοσης των κειμηλίων που είχαν συληθεί και ευτυχώς βρέθηκαν.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο διατήρησης της ιστορικής μνήμης, κάνουμε ιδιαίτερη προσπάθεια για τη συγκρότηση ενός ιστορικού αρχείου της Αστυνομίας και τη συγκρότηση του Πολιτιστικού Κέντρου της Ελληνικής Αστυνομίας. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, τις επόμενες μέρες υλοποιείται, με κάποια καθυστέρηση, αλλά υλοποιείται το γραφείο, αρχίζει να λειτουργεί και υλοποιείται η υπόσχεση την οποία είχαμε δώσει για την λειτουργία του γραφείου στο οποίο θα μπορούν να απευθύνονται όσοι έχουν φάκελο από χαλεπούς καιρούς, προκειμένου να ζητήσουν τα προσωπικά τους δεδομένα που διατηρούνταν εκείνη την εποχή.
Και ξαναλέω μεγάλη τιμή για μας, μεγάλη τιμή για τους ένστολους για τους αστυνομικούς οι οποίοι συνέβαλαν στην προσπάθεια αυτή, μέσα από μεγάλους κινδύνους, μέσα από κινδύνους και για την ίδια τους τη ζωή, κατάφεραν να βρουν τα αντικείμενα αυτά, τα κειμήλια αυτά και αυτή τη στιγμή δείγματα της μεγάλης ποσότητας κειμηλίων που βρέθηκε, παρουσιάζονται σε εσάς και τα υπόλοιπα βέβαια θα δοθούν στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας εδώ και είμαστε πεπεισμένοι ότι τα αντικείμενα αυτά τα δίνουμε σε σίγουρα χέρια για να πάνε στα μουσεία ή όπου αλλού προβλέπεται και να αποδοθούν στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, να αποδοθούν στη θέα των πολιτών που πρέπει να τα δουν και να διδαχθούν από την ιστορία μας.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αριστείδης Μπαλτάς:
Κύριε Υπουργέ, εγώ ευχαριστώ πολύ! Νομίζω ότι είναι μια σημαντική μέρα, τουλάχιστον για το Υπουργείο Πολιτισμού αυτή, γιατί αυτή η μέρα δείχνει, πώς μπορεί να συνεργαστεί, ένα Υπουργείο Πολιτισμού και η Ελληνική Αστυνομία.
Δεν είναι ευρύτερα γνωστό κάτι τέτοιο, δεν είναι ευρύτερα γνωστό το πώς η Αστυνομία είναι και προσπαθεί και επιτυγχάνει να είναι θεματοφύλακας των κειμηλίων του πολιτισμού μας, το πόσο δύσκολες είναι αυτές οι επιχειρήσεις, το μαθαίνουμε σιγά – σιγά, αν και το έχουμε δει και σε κάποια κινηματογραφικά έργα ενδεχομένως κάποιες φορές, το μαθαίνουμε σιγά – σιγά. Και το μαθαίνουμε και από τις δικές σας επιτυχίες και από τις προσπάθειες που κάνει το Υπουργείο Πολιτισμού, σε σχέση με ολόκληρο το τεράστιο πρόβλημα της αρχαιοκαπηλίας.
Έρχομαι πρόσφατα από την UNESCO. Η UNESCO έχει ειδικές υπηρεσίες, που ασχολούνται ειδικά με το θέμα, συνδέοντας αυτές τις υπηρεσίες με την Interpol, Διεθνείς Αστυνομικές Δυνάμεις και τα λοιπά. Και αυτό που κάνουμε ως Υπουργείο είναι όταν έχουμε στα χέρια μας πληροφορίες ότι κάποιο αντικείμενο, ακόμα κι έχει περάσει στα χέρια ιδιώτη, καλή τη πίστη στα χέρια του ιδιώτη, αυτό αν μπορέσουμε να τεκμηριώσουμε ότι κάπου κλάπηκε και είναι προϊόν αρχαιοκαπηλίας, η διεθνής νομοθεσία μας επιτρέπει να το διεκδικήσουμε και να το πάρουμε πίσω.
Αν σταματήσουμε την αρχαιοκαπηλία στα σύνορα της χώρας τα πράγματα γίνονται προφανώς πολύ ευκολότερα. Αλλά κι ακόμα και αντικείμενα τα οποία έχουν φύγει από τα χέρια μας -γιατί τη στιγμή που παρενέβη η Αστυνομία δεν πρόλαβε ενδεχομένως όλα- και αυτά έχουμε τη δυνατότητα να τα φέρουμε πίσω. Είναι μια πολύ σύνθετη διαδικασία, έχει νομικές διαστάσεις, έχει διεθνείς διαστάσεις, διπλωματικές διαστάσεις, γιατί κάποια μεγάλα Μουσεία, μεγάλες συλλογές θέλουν πολύ ισχυρά τεκμήρια για να υπακούσουν τον νόμο και να τον πιστέψουν.
Και ολόκληρο αυτό το πλέγμα πραγμάτων το κάνει το Υπουργείο μας. Αλλά το Υπουργείο μας δεν θα μπορούσε να το κάνει χωρίς εσάς. Δηλαδή καταλαβαίνετε κι εσείς πολύ καλύτερα από μένα, το είπε και ο κύριος Υπουργός ότι τέτοιου τύπου προσπάθειες είναι πολύχρονες, θέλουν παρακολούθηση, θέλουν ολόκληρη οργάνωση για να εντοπιστούν τα πράγματα και την κατάλληλη στιγμή να γίνει η παρέμβαση. Και προφανώς επειδή αυτά είναι τεράστια κυκλώματα, τα οποία είναι πολύ ισχυρά συνδεδεμένα, με όλων των ειδών τις μυστικές, έτσι, δυνάμεις, είναι και εξαιρετικά επικίνδυνα.
Το ξέρουμε πολύ καλά και άρα το ότι ήρθε το Υπουργείο Πολιτισμού, ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία του, στην Αστυνομία, για να συγχαρεί την Αστυνομία γι’ αυτό το έργο, είναι ακριβώς ότι θέλουμε να δείξουμε το πώς η Ελληνική Αστυνομία είναι απολύτως απαραίτητη σε ένα σύνολο δραστηριοτήτων, μία από τις οποίες, ίσως η λιγότερο γνωστή, είναι αυτή.
Η κυρία Παπαγεωργίου εδώ αν θέλετε κάτι ερωτήσεις συγκεκριμένες για τα κειμήλια αυτά μπορεί να σας απαντήσει. Αυτό που ξέρω τουλάχιστον εγώ είναι το εξής. Βρίσκονται κάπου με τις δικές σας προσπάθειες ένας θησαυρός. Τα αντικείμενα πηγαίνουν καταρχήν στο Μουσείο της περιοχής που βρέθηκαν, υφίστανται τη σωστή επιστημονική επεξεργασία, ώστε να ταυτοποιηθούν συγκεκριμένα, να χρονολογηθούν, να γίνει κατανοητό από ποιο αρχαιολογικό χώρο, από ποια περιοχή ήρθαν. Και από τη στιγμή που τελειώσει αυτή η διαδικασία κι αποδειχθεί ότι αυτά είχαν μεταφερθεί εκεί και δεν βρέθηκαν σ’ εκείνον τον τόπο, αυτά επιστρέφουν στο Μουσείο του τόπου, από όπου αρχικά κλάπηκαν.
Το λέω αυτό για να μην υπάρχουν και ας το πούμε έτσι παρεξηγήσεις, ως προς το που πηγαίνουν αυτά τα αντικείμενα. Όσα βρέθηκαν στην Πάτρα θα πάνε στο Μουσείο της Πάτρας, όσα βρέθηκαν στα Γιάννενα θα πάνε στο Μουσείο στα Γιάννενα και, ενδεχομένως, να χρειαστεί να περάσουν από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ώστε να αρχίσει τουλάχιστον η επιστημονική διαδικασία. Ελπίζω να τα είπα καλά. Και πάλι σας ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας, διότι οι αρχαιολογικοί θησαυροί είναι πραγματικά εθνικοί θησαυροί.
Όλοι μας οφείλουμε να είμαστε θεματοφύλακες αυτής της παράδοσης και αυτών των θησαυρών και το γεγονός ότι η Ελληνική Αστυνομία καταβάλλει τόσες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση είναι ευτύχημα για μας. Οτιδήποτε μπορούμε να βοηθήσουμε σε σχέση με τις δικές μας αρχαιολογικές υπηρεσίες, να διευκολύνουμε οποιαδήποτε στιγμή και μάλλον τη μυστικότητα που θα μας πείτε να διευκολύνουν το έργο σας, είμαστε στη διάθεσή σας.
Ευχαριστώ πολύ!
Αρχηγός Ελληνικής Αστυνομίας, Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Τσουβάλας:
Κύριοι υπουργοί, κύριε Γενικέ Γραμματέα, κύριε Αναπληρωτή Γενικέ Γραμματέα, κυρία Διευθυντής, κυρία – κύριοι συνάδελφοι.
Είμαι εξαιρετικά ευτυχής που ως Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας παρίσταμαι στη συνάντηση αυτή που παραδίδονται, μεταξύ άλλων σημαντικής αρχαιολογικής αξίας αντικειμένων, το χρυσό αυτό στεφάνι της ελληνιστικής περιόδου καθώς και συμβολικός αριθμός νομισμάτων που ανάγονται σε μια ευρύτατη χρονική περίοδο, πάνω από 2000 χρόνια, μιας μακραίωνης ιστορικής διαδρομής.
Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που η κοπιώδης πολύμηνη προσπάθεια και η συντονισμένη και επιτυχής επιχειρησιακή δράση του Τμήματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής και του προσωπικού των άλλων Υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας που συνεργάστηκαν στην προκείμενη περίπτωση, απέτρεψαν μια ακόμη αρπαγή, ένα ακόμη έγκλημα σε βάρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, σε βάρος του εθνικού πολιτιστικού μας πλούτου.
Η επιτυχία αυτή, επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω, έρχεται σε συνέχεια εκείνης της προηγούμενης εβδομάδας, όταν η εξίσου κοπιώδης, μεθοδική, συντονισμένη και επίσης αποτελεσματική προσπάθεια και συνεργασία της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Πατρών με αρκετές άλλες περιφερειακές Υπηρεσίες του Σώματος, διαδικασία που διήρκησε πάνω από ένα έτος, είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή μιας συστηματικής εγκληματικής δραστηριότητας και την αποτροπή της παράνομης πώλησης και ως εκ τούτου της απώλειας μεγάλου αριθμού και ανεκτίμητης αξίας αρχαίων αντικειμένων και νομισμάτων.
Σας διαβεβαιώνω πως η Ελληνική Αστυνομία έχοντας εντάξει στο βασικό πλαίσιο των επιχειρησιακών της δράσεων την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς θα συνεχίσει με τον ίδιο ζήλο την προσπάθειά της, για την καταπολέμηση της αρχαιοκαπηλίας και την προστασία της ανεκτίμητης πολιτιστικής μας παρακαταθήκης.
Θέλω να ευχαριστήσω και να επαινέσω δημόσια το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας για την προσφορά και το έργο του και στο ζήτημα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς του λαού μας, μιας πολιτιστικής κληρονομιάς, με πανανθρώπινη και διαχρονική αξία και σημασία.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Δείτε το σχετικό βίντεο από την ειδική τελετή: