Αύριο (Τρίτη, 4 Οκτωβρίου 2016) και ώρα 09.00, στο ξενοδοχείο «TITANIA» (Οδός Πανεπιστημίου 52, Αθήνα), θα πραγματοποιηθεί από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, Ημερίδα με θέμα «Διαχείριση νεκρών και δεδομένων αγνοούμενων της προσφυγικής κρίσης, με έμφαση στην ταυτοποίηση».
Σκοπός της Ημερίδας είναι η εφαρμογή των ορθών πρακτικών στη διαχείριση και την ταυτοποίηση των σορών αγνώστου ταυτότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στους νεκρούς μετανάστες και τους νεκρούς από μαζικές καταστροφές.
Μαζί με την Ελληνική Αστυνομία, η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού (ICRC) ανταποκρίνεται στις ανάγκες των νεκρών και αγνοούμενων μεταναστών και των οικογενειών τους.
Η μετανάστευση είναι σύνθετο και παγκόσμιο φαινόμενο. Σε ολόκληρο τον κόσμο, ο αριθμός των μεταναστών συνεχίζει να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, φθάνοντας τα 244 εκατ. άτομα το 2015. Ο αριθμός των μεταναστών που έφτασαν στην Ευρώπη το 2015 ξεπερνά το 1 εκατομμύριο και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί. Η μετανάστευση μπορεί να είναι εκούσια ή ακούσια, όμως οι περισσότεροι άνθρωποι μεταναστεύουν από επιλογή και υπό την πίεση απειλών, όπως οι γενικευμένες διώξεις, οι ένοπλες συρράξεις και άλλες καταστάσεις βίας, ανασφάλειας και φτώχειας.
Την περασμένη χρονιά, οι πλέον χαρακτηριστικές εικόνες της μεταναστευτικής κρίσης ήταν τα πολύνεκρα ναυάγια και οι νεκροί μετανάστες. Μόνο το 2016, πάνω από 3.500 άτομα χάθηκαν ή εξαφανίστηκαν στη Μεσόγειο, ενώ παραμένει άγνωστο πόσοι έχασαν τη ζωή τους χωρίς να καταγραφεί ο θάνατός τους. Πίσω από τους αυτούς τους αριθμούς, υπάρχουν χιλιάδες οικογένειες που συνεχίζουν να αγνοούν τι απέγιναν τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Παρά την πληθώρα των προκλήσεων με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες και το ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον, οι ελληνικές αρχές εργάζονται σκληρά προκειμένου να αντιμετωπίσουν το τραγικό ανθρωπιστικό πρόβλημα των νεκρών και των αγνοουμένων. Μόνο στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι 1.000 πτώματα μεταναστών παραμένουν αταυτοποίητα τα τελευταία 20 χρόνια.
Ωστόσο, το μέγεθος της μεταναστευτικής κρίσης και τα αλλεπάλληλα ναυάγια δημιούργησαν επιπρόσθετες ιατροδικαστικές ανάγκες στην Ελλάδα, ιδίως στα νησιά, σε επίπεδο εξοπλισμού, εκπαίδευσης και ανθρωπίνων πόρων.
Η ICRC στηρίζει τις ελληνικές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής Ακτοφυλακής, ώστε να ανταποκριθούν στις εν λόγω αυξημένες ανάγκες. Εντός του 2016, η ICRC εκπαίδευσε 181 στελέχη της Ελληνικής Ακτοφυλακής στη σωστή διαχείριση των νεκρών και παρέσχε υλική υποστήριξη. Έως τα τέλη του έτους, η ICRC σκοπεύει να δωρίσει ψηφιακές κάμερες και φορητούς υπολογιστές για τη σωστή τεκμηρίωση των νεκρών.
Η ιατροδικαστική ομάδα της ICRC πραγματοποίησε επισκέψεις σε νοσοκομεία των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Κρήτης προκειμένου να αξιολογήσει τυχόν κενά στην παροχή ιατροδικαστικών υπηρεσιών και να προσφέρει στήριξη. Επιπλέον, παρέσχε ιατροδικαστική εκτίμηση σε δημόσια νεκροταφεία της Αττικής, των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Κρήτης ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπρεπής ταφή των μη ταυτοποιημένων νεκρών.
Μαζί με τις υπηρεσίες αναζητήσεων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, η ICRC ανταποκρίθηκε σε 19 υποθέσεις ναυαγίων και σε 87 υποθέσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και απαιτούν την παροχή ιατροδικαστικής εμπειρογνωμοσύνης.
Ωστόσο, εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε πληθώρα προκλήσεων όσον αφορά τη σωστή ταυτοποίηση των νεκρών μεταναστών. Δεν υπάρχει κοινή προσέγγιση για τη συλλογή και την ανταλλαγή πληροφοριών που θα μπορούσαν να επιτρέψουν την ταυτοποίηση των νεκρών και των αγνοούμενων μεταναστών, σε εθνικό επίπεδο και μεταξύ των Ευρωπαϊκών κρατών και των χωρών καταγωγής.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί αυτό το ανθρωπιστικό πρόβλημα, η ICRC και η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της Ελληνικής Αστυνομίας διοργανώνουν στις 4 Οκτωβρίου στην Αθήνα στρογγυλή τράπεζα με θέμα την προώθηση της αξιοπρεπούς διαχείρισης των νεκρών. Η εν λόγω στρογγυλή τράπεζα, η οποία συγκεντρώνει υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων, μέλη ομάδων άμεσης επέμβασης και επιστημονικούς εμπειρογνώμονες, αποσκοπεί στην κατάρτιση εθνικού πρωτοκόλλου για τη διαχείριση των μη ταυτοποιημένων νεκρών και των αγνοουμένων.
