Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης (Δικηγόρος Αθηνών-Συνταγματολόγος-Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα).
Η αργία της Πρωτομαγιάς ισχύει κανονικά, αλλά οι εορτασμοί μεταφέρονται για το Σάββατο 9 Μαΐου 2020. Η Πρωτομαγιά είναι υποχρεωτική αργία, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Νόμου 4468/2017. Εργαζόμενοι που αμείβονται με ημερομίσθιο και θα εργαστούν την Πρωτομαγιά, δικαιούνται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% για όσες ώρες απασχοληθούν. Η Πρωτομαγιά είναι αργία και όχι απεργία. Στην Ελλάδα, η πρώτη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς, έλαβε χώρα το 1892. Η Πρωτομαγιά είναι ημέρα μνήμης, για μία εξέγερση που γράφτηκε με μελανά γράμματα στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας και έμεινε γνωστή ως η σφαγή του Χάιμαρκετ. Αν η επιχείρηση δεν λειτουργήσει, τότε οι ημερομίσθιοι θα λάβουν κανονικά το ημερομίσθιο που τους αναλογεί και οι αμειβόμενοι με μισθό,θα λάβουν τον μισθό τους και μόνο. Αν η επιχείρηση λειτουργήσει,τότε οι ημερομίσθιοι θα λάβουν κανονικά το ημερομίσθιο τους και 75% προσαύξηση επί του νόμιμου ημερομισθίου τους.Οι αμειβόμενοι με μισθό,θα λάβουν προσαύξηση 75% για όσες ώρες απασχοληθούν, επί του νόμιμου ωρομισθίου τους και το 1/25 καταβαλλόμενο ημερομίσθιο τους. Γενικά, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη χώρα μας αργούν στην περίπτωση που η ημέρα έχει χαρακτηρισθεί αργία από νόμο, διάταξη συλλογικής σύμβασης εργασίας, Κανονισμού Εργασίας της επιχείρησης, από επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, κατά το οποίο η επιχείρηση παραμένει κλειστή την ημέρα αυτή.
Στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι μισθωτοί δεν εργασθούν σύμφωνα με τα παραπάνω δεν θα έχουν καμία μείωση του μισθού τους, ενώ όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους (άρθρ. 2 παρ.3 ΝΔ 3755/1955).
Αν παρότι έχει χαρακτηρισθεί η Πρωτομαγιά αργία για μία επιχείρηση, αυτή λειτουργήσει φέτος κατ’εξαίρεση, τότε για πλήρη απασχόλησή τους οι υπάλληλοι δικαιούνται προσαύξηση μισθού κατά 1/25 και οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο ένα ακόμα ημερομίσθιό τους, επί του ωρομισθίου των οποίων θα υπολογισθεί και η προσαύξηση κατά 75% για την εργασία σε ημέρες αργίας.Δηλαδή στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι μισθωτοί δεν εργασθούν σύμφωνα με τα παραπάνω δεν θα έχουν καμία μείωση του μισθού τους, ενώ όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο, δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους (άρθρ. 2 παρ.3 ΝΔ 3755/1955).
Οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας που από το νόμο έχουν καθορισθεί και κατά τις οποίες απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία, επαγγελματική δραστηριότητα, καθώς και η απασχόληση των μισθωτών είναι οι εξής:
25η Μαρτίου
Δευτέρα του Πάσχα
Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15η Αυγούστου)
Εορτή της Γεννήσεως του Χριστού (25η Δεκεμβρίου).
Οι ημέρες προαιρετικής αργίας είναι :
η 28η Οκτωβρίου είναι μία από τις εξαιρέσιμες εορτές του έτους, αλλά έχει το χαρακτήρα της προαιρετικής αργίας.
η 1η Μαΐου βάσει του Α.Ν 380/68 μπορεί να καθορίζεται και σαν ημέρα υποχρεωτικής αργίας με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, αυτό γίνεται μέχρι και σήμερα.
Η μόνη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο αργιών είναι ότι στις υποχρεωτικές αργίες απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών ενώ κατά την προαιρετική αργία εξαρτάται από την κρίση (βούληση) του εργοδότη αν θα λειτουργήσει την επιχείρηση.
Πέρα όμως από τις παραπάνω υποχρεωτικές αργίες, έχουν καθιερωθεί από διάφορους οργανισμούς ή μεγάλες επιχειρήσεις και άλλες ημέρες του έτους, εορτάσιμες ή μη, σαν ημέρες αργίας. Οι ημέρες αυτές θεωρούνται σαν αργίες, είτε έχουν ορισθεί με Κανονισμό Εργασίας της επιχείρησης, είτε από έθιμο, είτε με Συλλογική Σύμβαση, διαιτητική απόφαση, διάταγμα, εσωτερικό κανονισμό ή από επιχειρησιακή συνήθεια.
Σε περίπτωση που ο εργοδότης χωρίς άδεια της αρχής απασχολήσει το προσωπικό κατά την Κυριακή ή τις ημέρες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ αργίας, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 6 μηνών και χρηματική ποινή.