Γράφει ο Χρήστος Ηλ.Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών
Καταργείται το δικαίωμα βέτο του υπουργείου Εργασίας και η όλη διαδικασία εποπτεύεται από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.Δεν θα αποκατασταθούν η επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων και σε επιχειρήσεις που δεν τις υπογράφουν, καθώς και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, που προβλέπει ότι η κλαδική σύμβαση υπερισχύει της επιχειρησιακής αν έχει καλύτερους όρους για τον εργαζόμενο.
Η πραγματοποίηση ομαδικών απολύσεων διευκολύνεται καθώς καταργείται η προέγκρισή τους από την κυβέρνηση. Η προέγκριση αντικαθίσταται από μια διαδικασία απλής κοινοποίησης μέγιστης διάρκειας τριών μηνών.
Μετά το χαράτσι στους αυτοαπασχολούμενους και την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, το επικαιροποιημένο κείμενο του Μνημονίου περιλαμβάνει μια ακόμη περίεργη δέσμευση, που μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στα εργασιακά. Οπως εκτιμάται, μπορεί να φέρει από το παράθυρο την ανταπεργία.Συγκεκριμένα, ως προαπαιτούμενο, θα πρέπει να έρθει διάταξη νόμου, με βάση την οποία τα δικαστήρια δεν θα αποφαίνονται με διαδικασίες fast track μόνο για το αν μια απεργία είναι νόμιμη ή όχι, αλλά και για τις νομικές αντιπαραθέσεις εργοδοτών- εργαζομένων από την εφαρμογή του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα στις περιπτώσεις απεργιών.
Τι προβλέπει το επίμαχο άρθρο;
«Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ή αν η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που τον αφορούν και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σ’ άλλο χρόνο. Ο εργοδότης όμως έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού». Επί της ουσίας, πρόκειται για την υφιστάμενη light εκδοχή του lock out (ανταπεργία), πίσω από την οποία οχυρώθηκε η κυβέρνηση για να αποφύγει την επαναφορά ρητής πρόβλεψης για τη δυνατότητα ανταπεργίας.
Την απόφαση για τις ομαδικές απολύσεις θα λαμβάνει μία τριμερή επιτροπή (με 4 εκπροσώπους της κυβέρνησης, 4 εκπροσώπους των εργαζομένων και 4 εκπροσώπους των εργοδοτών) που θα συνιστά το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας με στόχο να ελέγξει μόνο τη νομιμότητα της απόφασης( αν είναι σύμφωνη με το νόμο).
Για να είναι νόμιμες οι απολύσεις πρέπει :να έχει προηγηθεί διαβούλευση 30 ημερών με τους εκπροσώπους των εργαζόμενων.
-Η εταιρεία να ανακοινώσει στον ΟΑΕΔ τη λίστα των απολυθέντων υπαλλήλων, προκειμένου να εγγραφούν για να επιδοτηθούν.
– Κατά τη διαβούλευση με το σωματείο, η εταιρία πρέπει να υποβάλει ένα «κοινωνικό σχέδιο», το οποίο θα περιγράφει συνοδευτικά μέτρα για τον περιορισμό των κοινωνικών συνεπειών των απολύσεων. Έτσι, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες της επιχείρησης ,το κοινωνικό σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει μέτρα ανακατανομής ή επανεκπαίδευση, κατάρτιση, παροχή συμβουλών, έξτρα αποζημίωση καθώς και η δέσμευση για πρόσληψη των απολυμένων κατά προτεραιότητα αν βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες.
Οι περιορισμοί στις συλλογικές συμβάσεις θα ισχύουν έως το τέλος του 2018, συμπεριλαμβανομένων της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της αρχής της επεκτασιμότητας.Αντίθετα , προστίθενται και νέες προϋποθέσεις για τις συμβάσεις. Το μνημόνιο ορίζει ότι έως το Σεπτέμβριο του 2017 θα πρέπει να δημιουργηθεί σε συμφωνία με τους θεσμούς ένα σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου της αντιπροσωπευτικότητας των κοινωνικών εταίρων που υπογράφουν τις κλαδικές συμβάσεις
Το μνημόνιο 4 προβλέπει επίσης αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο 1264/1982 μετά από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους.
-Δημιουργία ψηφιακού μητρώου για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις
-Επανεξέταση των αιτιολογημένων λόγων καταγγελίας της σύμβασης
εργαζομένων που προστατεύονται ως μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων
Προβλέπει δηλαδή να επεκτείνονται οι αιτίες απόλυσης των συνδικαλιστών (ποινικό αδίκημα, υπεξαίρεση) και να εξορθολογισθεί το σύστημα αδειών των συνδικαλιστών.
Τέλος,με το Μνημόνιο 4,τα φτωχά νοικοκυριά θα δουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται και άλλο, καθώς περικόπτεται κατά 58 εκατ. ευρώ το επίδομα θέρμανσης, δηλαδή μειώνεται κατά 50%, ήδη από την επόμενη χειμερινή σεζόν. Αυτό σημαίνει ή ότι θα λάβουν το επίδομα πολύ λιγότεροι ή θα περικοπεί στο μισό για όλους.
Επιπλέον καταργούνται τα εξής επιδόματα:
1. Οικονομική ενίσχυση οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα, που έχουν παιδιά σχολικής ηλικίας.
2.Επιδότηση νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας από τον ΟΑΕΔ (καταβαλλόταν για 5 μήνες σε ανέργους νέους μέχρι και 29 ετών οι οποίοι παραμένουν στα μητρώα ανέργων για ένα χρόνο).
3.Προνοιακό επίδομα απροστάτευτων τέκνων που είχε στόχο να μη διαλυθούν οικογένεια και τα παιδιά να καταλήξουν σε ιδρύματα.
4. Επίδομα ένδειας (ΝΔ 57/1973).